Ilang miyembro ng partikular na komunidad ng mga etnikong Pilipino na nakadepende sa mga serbisyo ng National Commission on Indigenous Peoples (NCIP) ay umaasa ng mas mahusay na suporta mula sa pambansang pamahalaan sa ilalim ng potensyal na pamumuno ng kandidato sa pagkapangulo na si Senator Panfilo “Ping” Lacson.
Bilang pagsunod sa kanyang pangako na maglilingkod sa mga mahihinang sektor ng ating lipunan, sinabi ni Lacson na magbibigay siya ng mas mahusay na pondo sa NCIP at magsisikap tungo sa mas epektibong pagpapatupad ng mga batas ng Pilipinas upang protektahan ang interes ng mga katutubo (IP) sa buong bansa.
Tinugunan ng presidential aspirant ang isyu ng internal displacement ng ilang miyembro ng IP community sa isang town hall forum sa San Jose de Buenavista, Antique, kung saan nangampanya sila ng running mate na si Senate President Vicente “Tito” Sotto III noong Miyerkules, Abril 20.
Sinabi ni Lacson na ipinaalam sa kanya ni municipal Mayor Elmer Untaran na ang pangunahing problema ng kanilang IP sector ay ang kanilang kawalan ng kakayahan na makakuha ng mga titulo ng lupa para sa kanilang mga ancestral domain, kaya napilitan silang lumipat sa ibang lugar.
Para sa beteranong estadista, ang NCIP ang pambansang ahensya ng pamahalaan na inatasan upang tumulong sa pagtugon sa mga isyung ito. Ang organisasyon ay nilikha sa bisa ng Republic Act (RA) 8371 o ‘The Indigenous Peoples’ Rights Act of 1997.
‘’Unfortunately, it has been largely underfunded,’’ ani Lacson
“Alam niyo sa [national] budget? Kakaunti ‘yung kanilang (NCIP) budget. Parang going through the motion… Parang gusto lang nila i-comply ‘yung batas. Dapat implementation… Ang susi po ng marami nating problema [ay maayos na] implementation,” pagpupunto ng mamababatas.
“Kaya nagiging vulnerable sila (IP) sa recruitment ng mga NPA (New People’s Army) kasi kina-capitalize ‘yung kanilang mga misery, ‘yung kanilang malulungkot na istorya sa buhay…Palakasin po natin ‘yung ahensya na nangangasiwa sa indigenous peoples sa buong kapuluan,’’ dagdag niya.
Si Sotto, sa kanyang bahagi, ay iminungkahi na magtalaga ng isang IP representative sa bawat kinauukulang local government unit (LGU) upang tumulong na matugunan ang mga alalahanin ng mga ethnic minority groups. Plano nilang ipatupad ang patakarang ito sa pamamagitan ng Department of Interior and Local Government (DILG).
‘’There is a stipulation in the law that you have to be related up to the fourth degree of consanguinity for you to be classified as an IP, and it was also stated under the same law that we passed that you need to have representation in the provincial government, right?’’ tanong niya.
‘’If Senator Lacson and I are elected, we will direct the DILG to require all [LGUs] to designate an IP representative in the provincial government. You may rest assured that we will implement that (policy),” dagdag nito.
Parehong ipinahayag nina Lacson at Sotto na ang wastong pagpapatupad ng mga kaugnay na batas ay ang pinakamahusay na solusyon sa mga problemang umuusbong sa mga IP community hindi lamang sa Antique, kundi maging sa ibang mga lalawigan sa Luzon, Visayas, at Mindanao..
Mario Casayuran