Ang pagkahumaling ng Hungarian-born scientist na si Katalin Kariko sa pagsasaliksik ng isang sangkap na tinatawag na mRNA upang labanan ang sakit ay minsang naging sanhi ng pagkakatanggal niya sa posisyon bilang guro sa isang prestihiyosong unibersidad sa US, na iwinaksi ang ideya bilang isang dead end.
Ngayon, ang kanyang pioneering work - na nagbukas ng daan para sa mga bakunang Pfizer at Moderna Covid-19 - ay maaaring ang magliligtas sa mundo mula sa isang 100-taong pandemya.
“This is just kind of unbelievable,” sinabi niya sa AFP sa isang video call mula sa kanyang tahanan sa Philadelphia, idinagdag na hindi siya sanay sa atensyon matapos ang maraming taon ng tahimik na pagpupursige.
Ipinapakita nito kung bakit “it’s important science should be supported on many levels.”
Si Kariko, 65, ay ginugol ang halos 1990 na nagsusulat ng grant applications upang pondohan ang kanyang mga pagsisiyasat sa “messenger ribonucleic acid” - ang genetic molecules na nagsasabi sa mga cell kung ano mga protina ang gagawin, na mahalaga sa pagpapanatiling buhay at malusog ng ating mga katawan.
Naniniwala siyang hawak ng mRNA ang susi sa paggamot ng mga sakit kung saan makakatulong ang pagkakaroon ng higit na tamang uri ng protina - tulad ng pag-aayos ng utak pagkatapos ng stroke.
Ngunit ang University of Pennsylvania, kung saan si Kariko ay nasa landas para maging isang propesor, ay nagpasyang ipatigil ito pagkatapos ng pagtambak ng rejections.
“I was up for promotion, and then they just demoted me and expected that I would walk out the door,” aniya.
Si Kariko ay wala pang green card at kailangan ng trabaho upang mai-renew ang kanyang visa. Alam din niya na hindi niya mapag-aaral ang kanyang anak sa kolehiyo nang wala ang malaking staff discount.
Nagpasya siyang magpatuloy bilang isang mas mababang antas ng mananaliksik, na pinagkakasya ang isang maliit na suweldo.
Ito ay low point sa kanyang buhay at karera, subalit “I just thought...you know, the (lab) bench is here, I just have to do better experiments,” aniya.
Ang karanasan ang humubog sa kanyang pilosopiya para sa pagharap sa kahirapan sa bawat aspeto ng buhay.
“Think through and then at the end of it, you have to say ‘What can I do?’
“Because then you don’t waste your life.”
Dumadaloy ang determinasyon sa kanilang pamilya - ang kanyang anak na si Susan Francia ay nag-aral sa Penn, kung saan siya nakakuha ng isang Master’s degree, at nagwagi ng mga gintong medalya bilang kasapi ng US Olympic rowing team noong 2008 at 2012.
Twin breakthroughs
Sa loob ng katawan, ang mRNA ay naghahatid sa mga cell ng mga tagubilin na nakaimbak sa DNA, ang molecules na nagdadala ng lahat ng ating genetic code.
Noong huling bahagi ng 1980, ang karamihan sa scientific community ay nakatuon sa paggamit ng DNA upang maihatid ang gene therapy, ngunit naniniwala si Kariko na promising din ang mRNA dahil ang karamihan sa mga sakit ay hindi namamana at hindi nangangailangan ng mga solusyon na permanenteng nagbabago ng aming genetics.
Una sa lahat, kailangan niyang mapagtagumpayan ang isang pangunahing problema: sa mga eksperimento sa hayop, ang gawa ng tao na mRNA ay nagdudulot ng isang napakalaking inflammatory response habang nadama ng immune system ang isang mananakop at sumugod upang labanan ito.
Natuklasan ni Kariko, kasama ang kanyang pangunahing katuwang na si Drew Weissman, natuklasan na ang isa sa apat na building blocks ng synthetic mRNA ang salarin - at malampasan nila ang problema sa pamamagitan ng pagpapalit nito ng isang binagong bersyon.
Naglathala sila ng isang papel tungkol sa tagumpay noong 2005. Pagkatapos, noong 2015, nakakita sila ng isang bagong paraan upang maihatid ang mRNA sa mga daga, gamit ang isang fatty coating na tinatawag na “lipid nanoparticles” na pumipigil sa mRNA mula sa pagkasira, at tulungan itong ilagay sa loob ng tamang bahagi ng mga cell.
Ang parehong mga makabagong ideya na ito ay susi sa mga bakunang Covid-19 na binuo ng Pfizer at kasosyo nitong German na BioNTech, kung saan si Kariko ay isa nang senior vice president, pati na rin ang mga bakuna na ginawa ng Moderna.
Parehong gumagana ang mga ito sa pamamagitan ng pagbibigay sa mga cell ng tao ng mga tagubilin na gumawa ng isang protina sa ibabaw ng coronavirus, na gumagaya sa isang impeksyon at sinasanay ang immune system kung kailan makatagpo nito ang totoong virus.
Mga bagong lunas
Ang mRNA ay mabilis na nag-degrade at ang mga tagubilin na ibinibigay nito sa katawan ay hindi permanente, na ginagawang perpektong platform ang teknolohiya para sa iba’t ibang mga application, sinabi ni Kariko.
Maaari itong saklaw mula sa mga bagong bakuna para sa trangkaso, mas mabilis na mabuo at mas epektibo kaysa sa kasalukuyang henerasyon, hanggang sa mga bagong paggamot sa sakit.
Halimbawa, ang AstraZeneca ay kasalukuyang nagtatrabaho sa isang mRNA treatment para sa mga pasyente ng heart failure, na naghahatid ng signaling proteins na nagpapasigla sa paggawa ng mga bagong blood vessels.
Kahit na hindi niya nais na labis na pansinin ito, bilang isang babaeng ipinanganak sa ibang bansa sa isang larangan na pinangungunahan ng lalaki, paminsan-minsan ay nararamdaman niya na siya ay minamaliit- sinasabi na lalapit ang mga tao pagkatapos ng mga lecture at magtanong “Who’s your supervisor?”
“They were always thinking, ‘That woman with the accent, there must be somebody behind her who is smarter or something,’” aniya.
Ngayon, kung magiging maayos ang lahat sa bakunang Pfizer at Moderna, hindi mahirap isipin na igagawad ng Nobel Prize committee kay Kariko at mga kapwa mananaliksik ng mRNA. Iyon ay magiging bittersweet para kay Kariko, na ang namayapang ina ay tatawag sa kanya taun-taon pagkatapos ng mga anunsyo upang tanungin kung bakit hindi siya napili.
“’I never in my life get (federal) grants, I am nobody, not even faculty’” natatawa niyang sabi. Na sasagutin naman ng kanyang ina: “But you work so hard!”
Agence France Presse