Mahigit sa anim sa 10 mga bansa sa buong mundo ang nagsagawa ng mga hakbang sa panahon ng pandemya ng Covid-19 na nagbabanta sa demokrasya o karapatang pantao, sinabi sa isang ulat ng democracy institute International IDEA nitong Miyerkules.

Ang pag-aaral, na sumuri sa sitwasyon sa halos lahat ng mga bansa sa mundo, ay nag-conclude na 61 porsyento ng mga bansa ang nagpatupad ng mga paghihigpit “that were either illegal, disproportionate, indefinite or unnecessary” sa hindi bababa sa isang larangan ng mga demokratikong kalayaan.

Sa hanay ng mga bansa na malawak na isinasaalang-alang ang mga demokrasya, 43 porsyento ang nahulog sa kategoryang ito, isang pigura na tumaas sa 90 porsyento para sa authoritarian regimes, ayon sa samahang intergovernmental na nakabase sa Stockholm.

“It was to be expected that authoritarian regimes that had less checks and balances would use the excuse provided by the pandemic to tighten their grip,” sinabi ni secretary general Kevin Casas-Zamora sa AFP.

“What is more surprising is that so many democracies have adopted measures that are problematic from the standpoint of democracy and human rights.” Ang India, isang demokratikong bansa, ang pumuwesto sa pinakamataas, na may mga patakarang nakakabahala sa siyam sa 22 mga larangan na pinag-aralan - kasama ang kalayaan sa paggalaw, kalayaan sa pagpapahayag at kalayaan ng pamamahayag - na sinusundan ng Algeria at Bangladesh na may walong areas of concern. Sinundan sila ng China, Egypt, Malaysia at Cuba, na bawat isa ay mayroong pito. Ang Russia ang nangungunang bansa sa Europa na may anim, isang marka na nakuha rin ng Saudi Arabia, Myanmar, Jordan, Sri Lanka at Zimbabwe.

Sinuri ng IDEA ang iba’t ibang mga hakbang na pinagtibay sa buong mundo upang matukoy kung ang mga ito ay may problema sa demokrasya at pananaw sa mga karapatang pantao, hindi alintana ang pagiging epektibo mula sa isang pananaw sa kalusugan.

Kasama ang India, Malaysia, Myanmar, Sri Lanka at Iraq - lahat ay itinuturing na demokrasya, kahit na ang ilan sa kanila ay “marupok” - ay kabilang sa nangungunang 15 mga bansa na may worst records.

“The pandemic is an accelerator of trends that were in place before the virus struck,” sinabi ni Casas-Zamora. “Countries that were highly authoritarian in most cases have become more authoritarian, (while) democracies that were facing real challenges in their ability to uphold the rule of law and basic human rights have seen those challenges worsen,” dagdag niya.

Samantala, si UNhuman rights chief Michelle Bachelet ay nagpahayag ng parehong paniniwala nitong Miyerkules, at nagbabala na ang krisis sa coronavirus ay naglantad ng mga kahinaan at paghihiwalay sa loob ng mga lipunan, kabilang ang isang mapanirang pagkabigo na igalang ang pangunahing mga karapatan.

“Covid-19 has zeroed in on the fissures and fragilities in our societies, exposing all our failures to invest in building fair and equitable societies,” sinabi ni Bachelet sa reporters sa Geneva.

“It has shown the weakness of systems that have failed to place a central focus on upholding human rights,” aniya.

Nag-iisa ang US

Sa hanay ng mga pangunahing demokrasya sa Kanluran, ang United States lamang ang binanggit, na may dalawang areas of concern: “freedom of association and assembly”, at “predictable enforcement”.

Ang Israel ay mayroong limang areas of concern at dalawa ang Argentina.

Limang bansa sa European Union ang binanggit: Bulgaria na may tatlong areas of concern, Hungary (dalawa) at Poland, Slovakia at Slovenia (tig-isa). Kabilang sa mga madalas na alalahanin ay ang mga paghihigpit sa mga kalayaan sa pamamahayag sa pangalan ng paglaban sa disinformation, labis na paggamit ng puwersa tulad ng pag-deploy ng mga tropa upang ipatupad ang mga patakaran o internment camps para sa mga maysakit, katiwalian sa mga kontrata ng emergency supplier, at pagsisi sa mga migrante para sa pandemya. Pinuri din ng pag-aaral ang ilang mga bansa bilang mga huwaran sa pagkakaroon ng pinagsamang mabisang mga hakbang sa kalusugan na may paggalang sa mga demokratikong prinsipyo.

Ang mga ito ay ang Iceland, Finland, New Zealand, Norway, South Korea, Taiwan, Uruguay, Cyprus, Japan, Senegal at Sierra Leone.

Ang France, Italy, Canada, Germany, Britain at Spain ay hindi nabanggit sa top performers, ngunit hindi rin nagpakita ng anumang alalahanin.

Pinabulaanan ng IDEA ang ideya na ang mga hindi demokratikong bansa ay naging mas mahusay sa pagkontrol ng bagong coronavirus.

Ang tila tagumpay ng Havana at Beijing sa paglaban sa virus ay nakamit sa “at a high democracy and human rights cost,” sinabi sa ulat. Sinabi ng IDEA na ang mga konklusyon nito ay batay sa pandaigdigang pagmamasid sa epekto ng Covid-19 sa demokrasya, na inilunsad noong Hulyo kasama ang European Commission.

Ayon sa institute, 55 porsyento ng populasyon ng mundo aybkasalukuyang naninirahan sa isang demokrasya. Sa 162 na mga bansa na natasa, binibilang nito ang 99 na demokrasya, 33 na authoritarian governments at 30 na “hybrid” na gobyerno.

Agence France-Presse