Ang mga kontrobersyal na botohan na nagluklok kay Joe Biden sa pagkapangulo ng United States ay nagtaas ng maraming obserbasyon mula sa magkabilang panig ng partisan na bakod. Lalo na para sa Pilipinas, ang kaganapang ito ay lumikha ng mga pagbabago, malaki at maliit, na makakaapekto sa pakikipag-alyansa ng bansa sa U.S.

Si Biden, ang pangalawang Roman Catholic na nanalo sa pagkapangulo ng U.S., ay inaasahang makakakuha ng suporta mula sa kanyang simbahan. Ito ay maisasalin sa 51 milyong mga Katoliko sa U.S. at 95 milyon sa Pilipinas. Kahit na ang kanyang sekta ay isang minorya sa U.S., ang koneksyon nito sa mga Pilipino kahit papaano ay lilikha ng isang subliminal na lakas sa pinahinang alyansa ng bansa sa U.S.

Ngunit ang mas malaking papel na gagampanan ng president-elect ay ang mga isyu na nakakaapekto sa diplomasya, depensa, at kalakal. Isinasaalang-alang din bilang isang hardliner sa talakayan ng U.S.-China, malamang na pumili si Biden para sa isang mas matatag na presensya sa South China Sea, na dapat ay para sa pinakamahusay na interes ng mga Pilipino.

Sa kabaligtaran, kung ibabalik ng susunod na pangulo ng Pilipinas ang pangunahing alyansa sa pagtatanggol ng bansa sa U.S., ang paglalagay ng mga dayuhang observation outposts sa mga isla ng West Philippine Sea ay hindi na magiging isyu. Habang malinaw na ipinagbabawal ng Konstitusyon ng 1987 ang mga base militar ng mga dayuhan sa mga isla, ang paglalagay ng mga dayuhang tropa ay nagaganap sa Timog.

Ang isang highlight na dapat lumikha ng alitan sa nanunungkulan na pamumuno ng Pilipinas ay ang paninindigan ni Biden sa karapatang pantao. Sa kaisipang iyan, ang president-elect ay maaaring tumanggap ng isang patakaran na makatuwirang papayagan muli para sa isang malaya at mas maayos na pakikipagsosyo sa pagitan ng dalawang bansa.

Makikita rin ang halaga ni Biden sa ligalisasyon ng 310,000 unauthorized Pinoy immigrants at ang proteksyon ng mga interes ng mga Pilipino-Amerikano sa U.S. Sa 1.9 milyong mga Pilipino na naninirahan doon, ang pigura ay dapat na isang matibay na pahayag sa politika na pabor sa president-elect.

Sa panahong ito ng pagdedepensa, ang mga pananaw ni Biden sa pandaigdigang pandemya, pagkakaiba-iba ng kalakalan, pakikipagtulungan sa pagtatanggol, palitan sa edukasyon at teknolohiya, diplomatic alliance, paggawa at trabaho, at pamamahala sa buong mundo ay magiging mahalagang mga tema na dapat samantalahin ng bansa.

Ang Biden presidency ay mayroon ding tiyak at mas malinaw na pag-import sa bansa kaysa sa pamumuno ni Trump. Sa kasalukuyan, ang relasyong US at Pilipinas ay hindi mainit na mainit kahit na iba ang sinasabi ng Palasyo. Sa panahon ng pagkapangulo ni Trump na binawi ni Pangulong Rodrigo Duterte ang kasunduan sa mutual defense at kumalas ang bansa sa pagiging miyembro ng International Criminal Court. Na si Biden ay isang diehard na Republican ay may katuturan para sa isang bansa na ang Saligang Batas ay buong pagmamalaki na ipinahayag na ito ay isang republika. Habang may ilang mga mapagtatalunang isyu na kailangang maplantsa sa mga nakaraang taon, ang mga bagay ay maaaring maging mas maliwanag sa isang pamumuno na hindi Trump.

-Johnny Dayang