Taong 2018 nang ang mga presyo sa merkado - inflation sa mga termino sa ekonomiya - ay tumaas sa tugatog na 6.7 porsyento noong Oktubre, matapos ang patuloy na pagtaas sa buong taon. Ang mataas na presyo ng bigas ay nakita bilang pangunahing sanhi ng inflation, ang bigas na bumubuo ng malaking pangunahing bahagi ng diyeta ng mga Pilipino.
Sa pagpupulong ng Kongreso sa problemang ito, dahan-dahang bumaba ang mga presyo ng merkado pagkatapos ng Oktubre. Ang Rice Tariffication Law ay naaprubahan noong Nobyembre, naipadala sa Malacanang noong Enero, at nilagdaan ng Pangulo bilang batas. Winakasa m nito ang lahat ng nakaraang paghihigpit sa dami sa pag-angkat ng bigas at pinayagan ang pribadong sektor na mag-import ng walang limitasyong dami pagkatapos magbayad ng taripa - 35 porsyento para sa bigas mula sa mga kapwa bansa ng ASEANat 50 porsyento para sa mga pag-import na hindi ASEAN.
Pagdating ng malalaking bukto ng bigas, umayos ang presyo ng merkado. Ngunit ang napakalaking importasyon ay tumama sa mga lokal na magsasaka na, sa kanilang mataas na gastos sa produksyon, ay hindi makakalaban sa murang banyagang bigas. Anihan na ngayon sa Pilipinas at ang ating mga magsasaka ng palay ay nahaharap sa dating problemang idinulot ng murang import.
Maagang ngayong linggo, hinimok ni Sen. Cynthia Villar ang mga ahensya ng Department of Agriculture na huwag payagan ang pag-angkat ng bigas, mais, at iba pang mga produktong agrikultura sa panahon ng pag-aani upang maiwasan ang labis na supply na nagreresulta sa pagbaba ng presyo ng farm gate.
Sa pagsasalita sa pagdinig ng Senado tungkol sa P86.3-bilyong badyet ng Department of Agriculture para sa 2021, humingi siya ng suporta para sa kanyang mosyon na ihinto ang nagpapatuloy na pag-angkat ng bigas sa anihan upang ihinto ang pagbulusok ng presyo ng palay. Sinuportahan ni Agriculture Secretary William Dar ang hakbang at hiniling sa Senado na gawing pormal ang panawagan sa isang resolusyon.
Nasa kalagitnaan tayo ngayon ng panahon ng pag-aani para sa bigas, mais, at iba pang mga produktong sakahan sa Pilipinas. Ito ang panahon na inaasahan ng ating mga magsasaka na mabawi ang kanilang pamumuhunan sa mga pananim na kanilang itinanim ngayong taon. Ang mababang presyo ng merkado ay ikinalugod ng mga mamimili, ngunit ang sobrang mababang presyo ng produktong sakahan ay nakakasakit sa ating mga magsasaka, sa harap ng kumpetisyon mula sa murang bigas galing sa Vietnam at Thailand.
Ang problema ay mas mahusay na matugunan sa pamamagitan ng pagtulong sa ating mga magsasaka ng palay na ibababa ang kanilang mga gastos sa produksiyon sa pamamagitan ng libreng irigasyon, paggamit ng high-yielding varieties ng palay, pang-agham na kasanayan sa sakahan, at tulong sa marketing. Maaaring aabutin ito ng magtagal na panahon, dahil nangangailangan ito ng malaking pondo na wala sa Department of Agriculture. Ang agrikultura ay hindi nakatanggap ng mas malaking pondo tulad ng iba pang mga sektor ng ekonomiya sa paglalaan ng badyet ng gobyerno.
Ang panawagan ni Senador Villar na pagbawalan ang pag-import ng bigas sa kasalukuyang panahon ng pag-aani ay isang pansamantalang solusyon lamang ngunit malaking tulong ito sa ating mga magsasaka. Kailangan itong gawin hanggang makuha ng Department of Agriculture at ang ating mga magsasaka, partikular na ang magsasaka ng palay, ng tulong na kailangan nila sa badyet.